W ubiegłym roku polskich czytelników zelektryzował nowy tytuł na rynku księgarskim Fińskie dzieci uczą się najlepiej Timothy’ego D. Walkera. Niejeden śmiałek próbował polemizować z tytułem przytaczając całkiem zgrabne i logiczne argumenty. Jednak tutaj nie chodzi o rankingi, o pierwsze miejsca, o wyniki w testach, ani o polemikę, kto jest lepszy i na jakiej płaszczyźnie. Chodzi o to, co możemy zaczerpnąć z fińskiego modelu edukacji i zrobić już dzisiaj, aby polepszyć sytuację polskiego ucznia.

BLIŻEJ NATURY

Aby zachować świeżość umysłu ważne są przerwy w nauce. Nie jest to nic odkrywczego (chyba, że dla ucznia w amerykańskiej szkole, gdzie przerwy mogą trwać tylko tyle, ile potrzeba by przejść z klasy do klasy, czyli od 2 do 5 minut). Finowie zadbali, aby na każdą godzinę lekcyjną przypadało 15 minut przerwy.

MINIMALIZM

Młodzi Finowie spędzają przerwy na świeżym powietrzu. Kontakt z naturą ma pozytywny wpływ na dobre samopoczucie i lepszą koncentrację. Bez względu na pogodę uczniowie bawią się na podwórzu, co przekłada się na większe skupienie i utrzymywanie uwagi na zajęciach. Przerwa w pracy umysłowej jest niezwykle istotna. Mózg musi mieć czas na przetworzenie otrzymanych informacji.

CEL

Fińscy nauczyciele doceniają rolę wolnego czasu swoich uczniów, co nie oznacza, że całkowicie zrezygnowali z zadawania prac domowych. Zadawane prace są dostosowane do umiejętności uczniów i dobrane w ten sposób, aby młodzi Finowie nie musieli prosić o pomoc rodziców.

SAMODZIELNOŚĆ

Niewielkie obciążenie uczniów pracami domowymi idealnie wpisuje się w praktykowaną przez Finów ideę mniej znaczy więcej. Jednak na innych płaszczyznach, idea ta, też znajduje zastosowanie. Minimalistyczny fiński design trafił do sal lekcyjnych. Aby wnętrze było przytulne, nie musi być przeładowane eksponatami czy pracami dzieci. Fińscy nauczyciele rezygnują z bogatego wystroju, gdyż mniej bodźców zewnętrznych przyczynia się do wzrostu umiejętności skupienia uwagi, zwłaszcza wśród najmłodszych uczniów. Najważniejsze, aby zachować umiar i umieszczać na ścianach sal lekcyjnych, to, czemu przyświeca konkretny cel.

RADOŚNI UCZNIOWIE UCZĄ SIĘ LEPIEJ

Zdobywanie nowych umiejętności ma sens, tylko gdy uczniowie widzą cel. Wzrasta wtedy ich motywacja i zaangażowanie. Uczniowie, aby osiągnąć cel uczenia się w klasie, potrzebują jasnego przykładu sukcesu.*

W 2016 roku fińskie szkoły średnie wdrożyły najnowszy program nauczania, w którym priorytetem jest radość jako koncepcja edukacyjna. (…) Program ten kładzie nacisk na pozaszkolne umiejętności życiowe, takie jak mindfulness, relacje międzyludzkie i samoświadomość.* Radośni uczniowie uczą się lepiej! Dobre samopoczucie i pozytywne wyniki w testach nie wykluczają się, warto zadbać o radosną atmosferę w klasie.

Źródło:
*Timothy D. Walker Fińskie dzieci uczą się najlepiej, Wydawnictwo Literackie, 2017